Aile ve Dini Rehberlik Daire Başkanlığı, toplumun temelini oluşturan aile kurumunun sağlıklı bir şekilde varlığını devam ettirebilmesi için, Türk aile yapısını da korumanın bilinci içerisinde aileye ve aile bireylerine yönelik çalışmalar yapar. Ayrıca toplumun dini hayatını sağlıklı, doğru ve huzurlu bir şekilde yerine getirebilmesi için topluma dini rehberlik hizmetleri sunar.
Dairemizin belli başlı hizmet alanları şunlardır;
1. Aileye Yönelik Faaliyetler ve Aile ve Dini Rehberlik Büroları
Din görevlileri resmi hizmet tanımlarına uygun olarak din hizmetlerinin doğru ve etkin şekilde sunumunun yanı sıra vatandaşlarımızla yakın ilişki içinde olmaları sebebiyle, dini konularda danışmaya yönelik pek çok müracaat ile de karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu danışma taleplerinin din ile ilgili olan kısmına bizzat cevap vermek, ayrıca gerekli olan durumlarda müracaat edeni sağlık, hukuk ve güvenlik birimleri gibi uygun kurumlara yönlendirmek amacıyla il müftülükleri bünyesinde bir danışma birimi olarak Aile ve Dini Rehberlik Büroları hizmete açılmıştır. Bürolar dinî danışma ve rehberlik birimleri olup 633 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak görev yapmaktadırlar.
Adı geçen büroların kuruluş amacı toplumumuzun aile hakkında dinî açıdan doğru bilgilendirilmesini sağlamak, aile yapısının korunmasına katkıda bulunmak, halkımızın özellikle aile ve aile bireyleriyle ilgili dinî içerikli soru ve sorunlarına çözüm üretmek bu bağlamda gerektiğinde ilgili kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarıyla ortak çalışmalar yapmaktır.
1.1.Aile ve Dini Rehberlik Bürolarının kurulma işlemleri aşağıdaki şekilde yapılacaktır.
a) Bürolar, illerde il müftülüğünün teklifi, valiliğin inhası üzerine Başkanlıkça, ihtiyaçlar dikkate alınarak açılması gerekli görülen ilçelerde ise il müftülüğünün teklifi üzerine valilik onayı ile açılır. İlçelerde açılan büroların sorumluluğu da il müftülüğüne aittir. Açılış izni alınmadan faaliyete geçilmez.
b) Büroların tefriş ve tanzimi müftülüklerce yapılır. Bürolara vatandaşın erişimini kolaylaştırmak amacıyla; internet, elektronik posta adresi ve yeterli sayıda telefon hattı sağlanır.
c) Büro girişlerinin uygun bir yerine "Aile ve Dini Rehberlik Bürosu" levhası asılır.
1.2.Büroların Çalışmaları ve Koordinasyonu aşağıdaki şekilde yapılacaktır.
a) Bürolarda dinî yüksek okul mezunu, Başkanlıkça yapılan hizmet içi eğitim seminerine katılmış vaiz, murakıp, din eğitimi/din hizmetleri uzmanı ve Kur'an kursu öğreticisi kadrolarında çalışanlar görevlendirilecektir. Bu kadrolarda çalışan personelin bulunmadığı durumlarda ise din görevlilerinden uygun görülenler istihdam edilecektir.
b) Büroların faaliyetlerini planlamak, organize etmek ve uygulamalarını takip etmek üzere büro çalışanları arasından bir görevli, koordinatör olarak belirlenir. Belirlenen il Koordinatörleri ilgili müftülüğün teklifi ile Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından görevlendirilecektir.
c) Bürolarda görevlendirilecek personelin konuşma, dinleme ve problem çözme konusunda iletişim becerilerine sahip, aileye yönelik sorunlara ve toplumsal hassasiyetlere vâkıf ve bu alanda dini bilgi açısından donanımlı olmasına dikkat edilecektir.
d) Büro çalışmalarında aile kurumunun niteliği dikkate alınarak erkek personel istihdamına da özen gösterilecektir.
e) Büro personeli nöbet usulü ile çalışacaktır.
f) Büroda görevlendirilecek personelin Başkanlıkça düzenlenen hizmet içi eğitim seminerine katılması sağlanacaktır.
g) Bürolar özellikle aile ile ilgili konularda seminer, panel, konferans, kutlama gibi program ve projeler gerçekleştireceklerdir.
h) Müftülüklerce büroların sosyal ve kültürel faaliyetleri için gerekli ihtiyaçlar karşılanacak, maddi destek sağlanacaktır.
ı) Bürolarda başvuru sahipleriyle yapılacak görüşmelere dair bilgiler Din Hizmetleri Bilgi Yönetim Sistemine kaydedilecektir. Büro personelinin sisteme girdiği başvurulara ait veriler, koordinatörler tarafından kontrol edilerek gerekli şekil düzenlemeleri yapılacaktır. Söz konusu bilgiler müftülük bünyesinde arşivlenecektir.
i) Başvuru sahibinin kişisel bilgileri konusunda "gizlilik" ilkesine riayet edilecektir.
j) Bürolar tarafından Din Hizmetleri Bilgi Yönetim Sistemine kaydedilen veriler, yıl sonunda rapor hâline getirilerek Başkanlığımıza gönderilecektir.
1.3.Aile ve Dini Rehberlik Bürosu Personelinin Görev ve Yetkileri aşağıdaki şekildedir:
a) Büro personeli, başvuru sahipleriyle telefonla ya da yüz yüze yapacakları görüşmelerde hem kişinin hem de bölgenin hassasiyetlerini dikkate alacaktır.
b) Büroya başvuran kişilerin sorunları dikkatle incelenecek gerektiğinde psikolog, sosyal hizmet uzmanı, avukat gibi ilgili uzmanlara yönlendirilecektir.
c) Aile ve kadın konusunda, ilgili kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları tarafından yürütülen ulusal/bölgesel kampanya, proje ve eğitimler takip edilerek, büro personelinin bu eğitimlere katılımları sağlanacaktır.
d) Aile ile ilgili konularda yapılan araştırma ve yayınlar takip edilecek ve arşivlenecektir.
e) Bürolara mahsus özel kütüphaneler oluşturulacak, bu konuda Başkanlık tarafından gönderilen ve mahalli imkanlarca temin edilen yayınlar kayıt altına alınacaktır.
1.4.Müftülükler, televizyon ve radyo programları, el ilanı, broşür ve diğer etkinlikler aracılığıyla bünyelerindeki Aile ve Dini Rehberlik Bürosunu halka tanıtacaklardır.
1.5.Aile ve Dini Rehberlik Bürolarının açılışı, personel görevlendirilmesi ve faaliyetleri ile ilgili olarak Diyanet İşleri Başkanlığı Aile ve Dini Rehberlik Büroları Çalışma Yönergesi hükümlerine uyulacaktır.
2. Dini Rehberlik Faaliyetleri
Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 1. Maddesi gereği Başkanlığımız İslâm Dininin inanç, ibadet ve ahlâk esasları ile ilgili işleri yürütmek ve din konusunda toplumu aydınlatmakla görevlidir. Aynı kanunun 7. Maddesinde zikredilen genel müdürlüğümüzün görevlerinden biri de aile, kadın, gençlik ve toplumun diğer kesimlerine yönelik dinî konularda aydınlatma ve rehberlik yapmaktır.
2.1. Dini rehberlik hizmetlerinin yürütülmesinde aşağıdaki hususlara riayet edilecektir:
a) Kuşatıcı ve kucaklayıcı bir yaklaşım benimsenecek, toplumla iç içe olmaya, samimi ve sağlıklı diyalog kurmaya özen gösterilecektir. Konuşmalarda muhatap kitlenin ilgi, ihtiyaç ve seviyesine uygun bir dil kullanılacak; kolaylaştıran zorlaştırmayan, müjdeleyen ve nefret ettirmeyen bir üslup tercih edilecektir.
b) Dini rehberlik faaliyetlerinin müftülüklerce düzenlenmesi durumunda programın icrası için çağrılanlar, uygun ulaşım vasıtalarıyla etkinlik mahalline müftülüklerce ulaştırılacak veya kendi imkânları ile gelenlere ulaşım ücreti ödenecektir.
c) Söz konusu faaliyetler için gerekli ödenek Türkiye Diyanet Vakfı ve mahallî imkânlarla sağlanacaktır.
2.2. Dini rehberlik faaliyetleri aşağıdaki şekilde yapılacaktır:
a) Aile bireylerine, ilgi ve korumaya muhtaç gruplar da dahil olmak üzere toplumun farklı kesimlerine dinî konularda rehberlik yapılacaktır.
b) Aile ve kadın konusunda ulusal/uluslararası kabul edilen gün ve haftalarda etkinlikler yapılacak; ilgili kamu kurum ve kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği içerisinde sempozyum, panel, konferans, tiyatro ve musiki programları gibi sosyal faaliyetler düzenlenecektir.
c) Sağlık Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Aile ve Araştırmalar Genel Müdürlüğü (ASAGEM), Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KSGM) ve Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) gibi kamu kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içerisinde görev alanı ile ilgili ortak çalışmalar yapılacak veya yapılan çalışmalara destek olunacaktır.
d) Dini rehberlik hizmetlerinin etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesi konusunda ilgili birimler ve kuruluşlarla işbirliği sağlanarak projeler üretilecek ve yürütülecektir.